Dziecko, aby się prawidłowo rozwijać, musi wykształcić podstawową więź z obiektem, czyli najbliższą osobą, która się nim opiekuje. Głównym zadaniem dzieciństwa jest zbudowanie takiej podstawowej więzi, która staje się bazą do wykształcenia zaufania wobec innych. Dziecko poprzez bezpieczną więź uczy się być ufne wobec innych ludzi. Jeżeli ta bezpieczna więź zostanie zachwiana, zachwiane zostaje poczucie bezpieczeństwa, stabilizacji i zaufania. Tak się dzieje w sytuacji rozwodu.
Dzieci przechodzą przez proces przystosowania podobny do tego u dorosłych, ale uczucia i nastawienie do każdego etapu radzenia sobie z nową sytuacją mogą być inne niż u rodziców.
Dzieci często pozostają silne i wspierają rodziców dopóki ci nie wezmą się w garść ale i one będą miały przeszkody do pokonania. Odbudowa psychiczna dziecka może napotkać na wiele trudnych pytań takich jak:
„nie wiem co to jest rozwód” – może być tak, że twoje dziecko nie wie co to słowo oznacza i jakie będą tego konsekwencje;
„nie podobają mi się zmiany dookoła” – rozwód wymaga przeorganizowania swojego życia, miejsca zamieszkania, czasem codziennych rytuałów, szkoły, przyjaciół- często w krótkim czasie;
„Nie wiem co czuję”– może pojawić się wiele trudnych a czasem sprzecznych emocji w obliczu tak dużych zmian życiowych;
„czy to moja wina” – dzieci czują się odpowiedzialne, niektóre naprawdę sądzą, że zrobiły coś złego, są nie takie jak powinny i dlatego nie będą żyły z dwojgiem rodziców- to duże i ważne wyzwanie dla rodziców aby je z tego błędnego myślenia odciążyć
„chciałbym/chciałabym aby rodzice byli razem”– to czasem niemożliwe dlatego właśnie dochodzi do rozwodu, rodzicami jest się do końca życia i pomimo, że rodzice nie mogą już być razem, nie oznacza to, że mniej kochają swoje dziecko
„nie chcę nowej mamy/nowego taty” – ten problem dotyczy tego jak dzieci widzą przyszłość, dzieci rozumieją, że pojawienie się nowej osoby w domu daje konkretny znak na to, że rodzice się już nie zejdą
„jestem samotny, tylko moi rodzice się rozwodzą” – poczucie samotności może doskwierać wszystkim członkom rodziny, którzy będą musieli odnaleźć się w nowej sytuacji, twoje dziecko może czuć, że nie posiada przyjaciół (w szczególności kiedy dochodzi do przeprowadzki), że nikt go nie rozumie (bo przecież wszyscy mają pełną rodzinę), może również znacznie spaść poczucie własnej wartości.
Bardzo trudna dla dziecka sytuacja jest również sytuacja braku zdecydowania rodziców, którzy rozchodzą się, znowu do siebie wracają itd. W ten sposób rozbudzane są nadzieje dziecka i ponownie gasną. Taka sytuacja również narusza zaufanie dziecka, jego poczucie pewności i bezpieczeństwa.
W podjęciu decyzji o rozwodzie pomóc może czasem konsultacja z psychologiem, która w szczególności korzystna może być w momencie kiedy para przechodzi kryzys. Psycholog pomaga przyjrzeć się wielu pytaniom i wątpliwościom, które wówczas się pojawiają, pozwala spojrzeć inaczej na to co dzieje się w związku i jaka jest realna sytuacja. Zadaniem terapeuty jest udzielenie wsparcia, pomoc w przepracowaniu emocji związanych z trudną sytuacją ale też przygotowanie rodziców na rozmowę z dzieci i udzieleniem im wsparcia w tym nie łatwym dla wszystkich etapie życia.
Przeczytaj także jak wspierać dobrostan dziecka w sytuacji rozwodu i kiedy udać się po pomoc do specjalisty.
Bibliografia:
Fischer, B. i Alberti, R. Rozwody i rozstania. Wyd. Samo Sedno, Warszawa 2012.
Herbert, M. Rozwód w rodzinie-jak wesprzeć dzieci. Wyd. GWP, Gdańsk 2015.