Praca seksuologa z ofiarą przemocy domowej i seksualnej
Kiedy mówimy o przemocy domowej?
Rodzina jest podstawową komórką społeczną, która powinna być azylem dla każdego z jej członków. Niestety zdarza się, że nie spełnia ona swojej funkcji i zamiast tworzyć ciepły i bezpieczny dom, staje się czynnikiem niosącym zagrożenie. Przemoc domowa może dotykać zarówno dorosłych członków rodziny jak i dzieci oraz przybierać różne formy. W literaturze wyróżnia się przemoc: fizyczną (naruszenie nietykalności fizycznej, np. szarpanie, uderzanie), psychiczną (naruszenie godności osobistej, np. groźby, poniżanie), seksualną (naruszenie intymności), ekonomiczną (naruszenie własności, np. kontrola finansowa) i zaniedbanie (naruszenie obowiązku opieki, np. brak dbałości o potrzeby żywieniowe, higieniczne). Wymienione formy przemocy mogą się często łączyć.
Przemoc seksualna
Przez przemoc seksualną rozumie się każdy, nawet jednorazowy akt naruszający w jakikolwiek sposób intymność innej osoby. Może być to zmuszanie innego członka rodziny do podejmowania aktywności seksualnej, podejmowania niechcianych form aktywności seksualnej, gwałt, zmuszanie do oglądania treści pornograficznych, zmuszanie do podejmowania aktywności seksualnej z innymi osobami, ale także komentowanie ciała i narządów anatomicznych.
Praca seksuologa skupia się w największym stopniu na terapii osób, które doświadczyły przemocy seksualnej, ale pracuje on także z osobami będącymi sprawcami tejże przemocy.
Praca z osobą doświadczającą przemocy seksualnej ma na celu przede wszystkim wsparcie. Celem seksuologa jest zdiagnozowanie i pomoc pacjentowi w zrozumieniu cech i kontekstu oraz konsekwencji (długotrwałych i krótkotrwałych) wykorzystania seksualnego. Istotne jest zdiagnozowanie poziomu radzenia sobie z lękiem, depresją, gniewem wobec siebie, sprawcy i innych członków rodziny. Odnalezienie i ocenienie zasobów, które mogą pomóc pacjentowi poradzić sobie z traumą.
Zadaniem seksuologa jest pomoc w poradzeniu sobie z oraz rozwinięcie pozytywnego nastawienia wobec seksualności.
Tajemnica zawodowa
Jeśli seksuolog dowie się o przestępstwie, jakim jest obcowanie z małoletnim poniżej 15 r.ż., to zgodnie z zasadą wynikającą z Kodeksu karnego (art. 240 k.k.), ma on obowiązek zgłoszenia tego organom ścigania. W przypadku osób dorosłych, seksuologa obowiązuje tajemnica zawodowa i bez zgody klienta nie może zgłosić przestępstwa. Może jednak na prośbę Pacjenta pomóc mu w zgłoszeniu. Wyjątkiem, w którym można złamać tajemnicę zawodową jest sytuacja, w której zagrożone jest życie lub zdrowie pacjenta lub innych osób (Art. 14.3 Przepisu ust. 1).
Źródła:
- Beisert, M. (2017). Terapia seksualna pacjentów z doświadczeniem wykorzystania seksualnego w przeszłości.Studia Podyplomowe SEKSUOLOGIA KLINICZNA: OPINIOWANIE – EDUKACJA – TERAPIA. Poznań: Instytut Psychologii UAM.
- Ciesielska, M. (2014). Rodzaje, formy i cykl przemocy w rodzinie. Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, (3 (12)).
- Łepecka-Klusek, C., Pawłowska-Muc, A. K., Pilewska-Kozak, A. B., Stadnicka, G., Pałucka, K. (2015). Przemoc domowa= Domestic violence. Journal of Education, Health and Sport, 5(6), 169-182.
- USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny.
- USTAWA z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów.