Powrót do życia seksualnego po porodzie

Zgodnie z piramidą potrzeb amerykańskiego psychologa Abrahama Maslowa (1943) pierwsze miejsce w hierarchii zajmują potrzeby fizjologiczne czyli podstawowe potrzeby życiowe człowieka, do których zalicza się również seks. Seksualność jest jednym z podstawowych aspektów życia człowieka i odgrywa istotną rolę w jego fizjologicznym i emocjonalnym dobrostanie. Potrzeba fizjologiczna seksu może różnić się w intensywności i częstotliwości u różnych osób. Niektórzy mogą odczuwać silną potrzebę aktywności seksualnej, podczas gdy innym może towarzyszyć mniejsze zapotrzebowanie (Wright & Anderson, 2018), jednak seks jest niezaprzeczalnie istotnym aspektem w życiu człowieka.

Okres poporodowy jest szczególnym czasem dla kobiety

Nie tylko jej ciało uległo wielu zmianom po zostaniu mamą, zmiany zachodzą także w psychice. Aby powrót do życia seksualnego po porodzie był nieinwazyjny oraz przyjemny dla obojga partnerów należy w tym okresie zadbać o swoje zdrowie fizyczne oraz psychiczne. Niniejszy artykuł przedstawi i opisze poszczególne stadia i aspekty powrotu do życia seksualnego po porodzie, zgodne z najnowszymi badaniami i zaleceniami lekarzy oraz psychologów, psychoterapeutów.

Powrót do aktywności seksualnej po porodzie

Biorąc po uwagę współczesne publikacje naukowe  rodzaj porodu nie wpływa na etapy życia seksualnego (Marcinkowska, 2013; Krasuski & Barczuk, 2019; Matkowski i in., 2023). Istotny natomiast jest za to dobrostan oraz komfort psychiczny świeżo upieczonej mamy. Badania potwierdzają zaniżoną satysfakcję na samym początku starań do powrotu do życia seksualnego u kobiet, jednak jednocześnie uspokajają, że satysfakcja z czasem ulega poprawie. W badaniach Filipek i in. (2014) pierwszemu zbliżeniu towarzyszył brak podniecenia (62%), strach (42%), niechęć do stosunku oraz ból (około 60%). Wynik badania wykazał, że 75% kobiet nie miało satysfakcji ze wznowionej aktywności seksualnej.

Na początku drogi do wznowienia życia seksualnego bardzo ważny jest spokój. Z badań wynika, że stres może mieć znaczący wpływ na sferę seksualną człowieka. Wzrost poziomu stresu może prowadzić do różnych trudności seksualnych, które mogą wpływać na pożądanie, podniecenie, satysfakcję seksualną i funkcję seksualną ogólnie. Wzrost stresu może utrudniać osiągnięcie podniecenia i satysfakcji seksualnej, obniżyć libido oraz satysfakcję seksualną (Bodenmann, 2005). Badania wykonane przez Polskie Towarzystwo Seksuologiczne dla pisma Seksuologia Polska wykazało, że częstość współżycia seksualnego stopniowo narastała w ciągu pierwszego roku po porodzie od 3 do średnio ponad 6 stosunków seksualnych na miesiąc (Ślizeń-Kuczabska i in., 2019). Gotowość i otwartość do współżycia kobiet po porodzie jednak jest kwestią bardzo indywidualną i zalecane jest szczególne w tym okresie wsparcie partnera i zadbanie przede wszystkim o komfort psychiczny kobiety.

Stan zdrowia po porodzie

Problemy ze zdrowiem seksualnym po porodzie są dość częste. Głównym pojawiającymi się problemami są zespół rozluźnienia pochwy – pogorszenie wrażliwości pochwy na pobudzenie seksualne oraz tzw. dyspareunia, czyli ból podczas współżycia lub orgazmu. Dodatkowo zmiany hormonalne związane z karmieniem piersią mogą powodować suchość pochwy i spadek libido.  Warto wtedy poradzić się lekarza i stosować odpowiedni żel intymny, który ułatwi współżycie (Barret i in., 2000). W pierwszych tygodniach młoda mama może dodatkowo odczuwać dyskomfort, a także mieć problemy z nietrzymaniem moczu – to normalne. Po cesarskim cięciu narządy rodne również potrzebują czasu, aby wrócić do swojego pierwotnego stanu. Obecna jest również rana na brzuchu, która wymaga zagojenia. Warto jednak pamiętać, że w większości przypadków narządy rodne wracają do stanu sprzed ciąży. Niezależnie od rodzaju zakończenia ciąży, połóg to okres 6-8 tygodni od porodu. W ich trakcie dochodzi do zmian, w wyniku których organizm powraca do funkcjonowania sprzed ciąży, występuje laktacja i wznowienie czynności hormonalnej jajników (Mariankowski, 2005). Kobietom w ciąży zaleca się stosowania produktów nawilżających skórę i podnoszących jej elastyczność (Skorupińska & Sekuła, 2017). Szczególnie jednak polecana jest aktywność fizyczna i zbilansowana dieta. Liczne badania wykazały bowiem, że odpowiednio dobrana, regularna aktywność fizyczna podczas ciąży wspomaga regenerację organizmu kobiety po porodzie i tym samym może przyspieszyć powrót do życia seksualnego (Wójcga, 2015; Fuerst, 2017; Telak & Modzelewska, 2020; Wolska &Szumilewicz, 2014). Aktywność fizyczna poprawia również samopoczucie, co również może pozytywnie wpłynąć na powrót do sił. W okres połogu zalecana jest jeszcze wstrzemięźliwość od aktywności seksualnej ze względu na proces gojenia.  Po upłynięciu okresu połogu najlepiej również udać się do lekarza ginekologa, będzie on w stanie najlepiej określić czy kobieta jest już gotowa do współżycia i czy jej organizm regeneruje się w sposób prawidłowy. Po otrzymaniu zgody od lekarza z fizjologicznego punktu widzenia kobieta jest gotowa na powrót do współżycia. Pytanie tylko czy jej psychika jest. Negatywny wpływ na samopoczucie kobiety ma zmiana sylwetki. To nie tylko dodatkowe kilogramy, ale również inny niż przed ciążą wygląd brzucha, który również potrzebuje czasu na powrót do dawnego wyglądu. Młoda mama może czuć się nieatrakcyjnie w oczach partnera, co może też obniżać jej libido. Dodatkowo pojawia się również zmęczenie związane z nieustanną opieką i kontrolą nad noworodkiem, niekiedy kobiety dotknięte są również depresją poporodową. W takich przypadkach należy zgłosić się do specjalisty z dziedziny psychologii, seksuologii, czy psychoterapii. Osoba doświadczona posiadająca odpowiednie narzędzia i uprawnienia w sposób profesjonalny zajmie się stanem psychicznym pacjentki i przyspieszy jej powrót do dobrostanu psychicznego.

Należy również pamiętać, że nie tylko młode mamy, ale i świeżo upieczeni ojcowie mogą borykać się ze stresem związanym z pierwszym współżyciem po porodzie, co również może negatywnie oddziaływać i obniżać ich libido lub generować problemy z erekcją. Mężczyźni mogą odczuwać m.in. obawy przed pierwszym seksem po porodzie z obawy o zrobieniem partnerce krzywdy oraz w związku z powszechnie występującymi mitami związanym z pogorszeniem się życia intymnego po pojawieniu się dziecka.

Od czego zacząć?

Zmęczenie, niedosypianie, natłok obowiązków nie sprzyjają myśleniu o seksie. Partnerzy zachęcani są przede wszystkim do rozmowy i wzajemnego wsparcia, zarówno psychicznego jak i w czynnościach dnia codziennego, w tym opiece nad nowym członkiem rodziny. Zaleca się by  szczególnym wsparciem psychicznym objąć kobietę – w jej ciele i psychice w trakcie ciąży i porodu zaszły liczne zmiany i wsparcie bliskich może okazać się nieocenione. Pamiętajmy jednak, że kluczowa jest rozmowa, która pozwoli nam zrozumieć potrzeby partnera_ki i wypracowanie wspólnych rozwiązań.

Pierwszy seks po porodzie powinien odbyć się w pozycji, która pozwala kontrolować głębokość penetracji.

Jeśli lęk przed zbliżeniem jest silny, jedna ze stron stroni od życia intymnego lub w jego trakcie pojawiają się trudności, warto skorzystać z konsultacji seksuologicznej – indywidualnie lub jako para.

Autorka: Izabela Woroniecka

Chcesz umówić wizytę?

Telefon: 728 856 552

e-mail: kontakt@spps.pl

Bibliografia

Maslow, A. H. (1943). A Theory of Human Motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396. https://doi.org/10.1037/h0054346

Wright Jr, L. W., & Anderson, C. A. (2018). Human sexuality: Chapter 12 Sexual Behaviors. W: L. W. Wright Jr, & C. A. Anderson. Essentials of Sos

Marcinkowska, U., Kulig, M., Lichoń, M., Rubicz, N., Wojniak, E., & Jośko-Ochojska, J. (2013). Ocena współżycia seksualnego kobiet i mężczyzn w świetle porodów tradycyjnych i rodzinnych. In Annales Academiae Medicae Silesiensis (Vol. 3, No. 67, pp. 179-183).

Krasuski, T., & Barczuk, K. (2019). Wpływ rodzaju porodu na satysfakcję seksualną kobiet z mediacyjną rolą lęku. Pismo Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego Journal of the Polish Sexological Society, 17, 52-58.

Matkowski, I., Bigos, P., Dendys, K., Bieniasz, J., Kuźnicki, W., & Potyrała, P. (2023). The impact of childbirth on women’s sexuality and methods of treating its disorders. Journal of Education, Health and Sport, 45(1), 175-192.

Filipek K, Marcyniak M, Kuran-Ohde J. Jakość współżycia płciowego kobiet 6 miesięcy po porodach drogami natury a samoocena stanu sromu i krocza. Seksuologia Polska. 2014; 12(2): 58–63.

Bodenmann, G. (2005). Dyadic coping and its significance for marital functioning. In T. A. Revenson, K. Kayser, & G. Bodenmann (Eds.), Couples coping with stress, Emerging perspectives on dyadic coping (pp. 33-50). American Psychological Association.

Ślizień-Kuczapska, E., Młyńska, S., & Rabijewski, M. (2019). Seksualność kobiet karmiących piersią w pierwszym roku po narodzinach na podstawie wstępnej analizy klinicznej. Polish Sexology/Seksuologia Polska, 17(1).

Barret G., Pendry E., Peachock J.: Women’s sexual health after childbirth. BJOG; 1111/j.1471-0528.2000.tb11689.x. 107(2)2000.

Wójciga, P. (2015). Wpływ aktywności fizycznej na przebieg porodu w opinii położnic.

pelvifly.com/seks-po-porodzie

Marianowski L., 2005: Od poczęcia do narodzin. Poradnik dla przyszłych rodziców. Warszawa.

Skorupińska, A., & Sekuła, N. (2017). Zmiany zachodzące w organizmie kobiety w ciąży. Kosmetologia estetyczna, 3(6), 283-286.

Fuerst, N., & Adamczewska, K. (2017). Znaczenie aktywności fizycznej i zalecane formy ćwiczeń ruchowych u kobiet w ciąży. Sport and Tourism Central European Journal, 16(3), 139-151.

Telak, O., & Modzelewska, A. (2020) Aktywność fizyczna kobiety w ciąży. Bezpieczeństwo, zarządzanie, medycyna i kultura fizyczna.

WORSKA, A., & SZUMILEWICZ, A. (2014). Intensywność ćwiczeń w ciąży w rekomendacjach z różnych krajów–praca przeglądowa. ROCZNIK NAUKOWY, 95.