Nałogowo myjesz ręce, zagłuszasz myśli sprzątaniem lub masz obsesyjne myśli dotyczące katastrof, przyszłych wydarzeń lub przeszłości? Być może zmagasz się z nerwicą natręctw. Co ciekawe, z problemem tym spotyka się coraz większa liczba ludzi. Skąd bierze się ta przypadłość i kiedy należy zgłosić się po pomoc do specjalisty?
Co to jest nerwica natręctw?
Nerwicę natręctw można przyrównać do stanu, w którym umysłem władają obsesyjne myśli i zachowania. Osoba skupiona jest na ich wykonywaniu, a czynności te w niektórych kwestiach przypominają wręcz nałóg. Nerwicę natręctw zgodnie z fachową terminologią określa się jako zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, czyli takie, na które składają się dwa składowe elementy- natręctwa (najczęściej obsesje) i kompulsje (czyli zachowania przymusowe). Nerwicę natręctw leczy się dzięki psychoterapii, natomiast w poważnych stadiach wdrażana jest także farmakoterapia i pomoc lekarza psychiatry.
Obawiasz się, że masz nerwicę natręctw? Poznaj objawy!
Nerwicę natręctw zwaną także jako zaburzenia obsesyjno kompulsywne można porównać do więzienia umysłu, z którego trudno jest się wydostać. Natarczywe myśli i przymus wykonania jest tak silny, że może wpływać na codzienne funkcjonowanie. Bardzo ważnym aspektem w procesie leczenia jest uświadomienie sobie problemu i rozpoczęcie walki. Przypadłość ta może zostać pokonana. Wystarczy odrobina dobrych chęci i skorzystanie z pomocy certyfikowanego specjalisty i w niektórych sytuacjach lekarza psychiatry. Wśród objawów, które najczęściej wiązane są z nerwicą natręctw, wymienić można:
- Zachowania związane z nadmiernym pedantyzmem (osoba przesadnie dba o symetrię, porządek, zastanawia się, czy odłożyła poprawnie książki, przedmioty i wręcz obsesyjnie stara się uzyskać doskonałe efekty),
- Nieustanne zapytania i nawracające myśli (po wyjściu z domu osoba zastanawia się, czy na pewno zamknęła drzwi i wyłączyła żelazko, chociaż sprawdzała to przed wyjściem kilka razy),
- Ciągłe liczenie (w myślach lub na głos),
- Natrętne myśli związane z aktami seksualnymi (często myśli te związane są z nieakceptowanymi zachowaniami seksualnymi),
- Rozpamiętywanie przeszłości i zagłębianie się w niej,
- Obsesje na tle religijnym (częste modlitwy, uczęszczanie w obrzędach religijnych),
- Przestawianie rzeczy z miejsca na miejsce,
- Wewnętrzne nakazy (chodzenie do szkoły, do kościoła, sklepu),
- Przymus liczenia (np. mijane budynki, samochody, lampy).
Od razu uspokajamy- każdy człowiek w większym lub mniejszym stopniu spotkał, lub spotyka się z wymienionymi powyżej objawami. Pedantyzm nie zawsze wiąże się z zaburzeniami obsesyjno kompulsywnymi podobnie do głębokiej wiary, czy liczeniu w sytuacji, kiedy się nudzimy. Zagłębianie się w przeszłości także jest często przypadłością osób wrażliwych lub sentymentalnych i nie ma w tym niczego złego. O zaburzeniach mówimy wtedy, kiedy czynności te utrudniają nam codzienne funkcjonowanie. Człowiek czuje się uwięziony i nie, co powinien dalej robić.
Nerwica natręctw a jej świadomość
W procesie leczenie zaburzeń obsesyjno kompulsywnych ważne jest uświadomienie sobie problemu. Bardzo często to ono odróżnia nerwicę natręctw od urojeń. Gdyby osoba nie zdawała sobie sprawy ze swojego zachowania i pewnej pułapki, w jakiej się znalazła, można przypuszczać, że mamy do czynienia nie z nerwicą natręctw, a psychozą. Osoby dotknięte zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi zdają sobie sprawę z często dziwaczności swoich czynności i wiedzą, że zachowania te często pozbawione są sensu.
Sposoby leczenia nerwicy natręctw
Jak już wcześniej wspominaliśmy, nerwicę natręctw leczy się zarówno dzięki terapii, jak i farmakologii. Ważne jest to, aby osoba, która nie jest przekonana co do tego, czy ma problem, czy też nie jest autorytet lekarza lub psychologa. Wspólnie z pacjentem w trakcie terapii rozkłada się myśli na czynniki pierwsze, aby lepiej nakreślić mechanizm działania myśli. Omawia się ich nieracjonalność i uczy tego, w jaki sposób reagować na natrętne myśli i je blokować lub zmienić na takie, które są bardziej racjonalne. Po pewnym czasie pacjent będzie sam potrafił wyłapywać te myśli i odpowiednio na nie reagować.
Czy zachowania kompulsywne są schematyczne?
Wymienione powyżej objawy nerwicy natręctw to jednak jedne z najczęściej spotykanych przypadków. Tak naprawdę liczba kompulsji jest nieograniczona. Niektóre natręctwa (takie, jak na przykład mycie rąk) mogą pojawiać się częściej, jednak niektóre z nich potrafią zaskoczyć nawet specjalistów. Warto także zaznaczyć, że nerwica natręctw jest uznawana za samodzielne zaburzenie, jednak może także być objawem towarzyszącym, na przykład depresji lub zaburzeniom lękowym. Przykładem może być reakcja na ostry stres, kiedy to osoba minimalizuje napięcie poprzez liczenie w myślach lub sprzątanie, aby zagłuszyć lęk.
Jon, H., Tom, C. (2017). Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Poradnik z ćwiczeniami opartymi na uważności i terapii poznawczo-behawioralnej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.