Molestowanie seksualne to problem nie tylko kobiet, ale i mężczyzn. To przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i dyskryminacji ze względu na płeć. Dawniej problem ten kojarzony był wyłącznie z kobietami, jednak wzrost aktywności kobiet na rynku pracy, a także możliwość obejmowania przez nie kierowniczych stanowisk sprawił, że problem molestowania seksualnego zaczął dotyczyć także mężczyzn. Jakie konsekwencje prawne związane są z dopuszczeniem się naruszenia przestrzeni osobistej pracownika? Jakie czynności są uważane za molestowanie seksualne i czy warto zgłaszać obawy?
Molestowanie seksualne w pracy a mobbing
Według polskiego prawa mobbing to działanie, którego skutkiem jest naruszenie godności, poniżanie, a także upokarzanie pracownika. Najczęściej wśród postaci lobbingu wymienia się uwłaczające propozycje, komentarze, a także szantaż, którego pracownik sobie nie życzy. Za mobbing uważane jest także stwarzanie niekomfortowych, wrogich warunków pracy. Warto zaznaczyć, że sprawcą lobbingu może być zarówno pracodawca, jak i pracownik.
Mobbing w Polsce
W Polsce najczęściej osoby poszkodowane spotykają się ze społecznym potępieniem. Wiele osób ulega szantażowi ze względu na trudną sytuację finansową oraz ogólne warunki życia. Wiele osób zapomina także o stawianiu granic, ze względu na fakt, iż chcą uchodzić za kobiece wyzwolone, a nie sztywne i niemiłe. Inne osoby z kolei ulegają szantażyście ze względu na obawę tego, iż sytuacja ujrzy światło dzienne i stracą twarz. Co ciekawe, problem mobbingu dotyczy aż 10% Polek w wieku do 35 lat. Aż 20% doświadczyło molestowania werbalnego, czyli obraźliwych komentarzy, słów dyskryminacji, a także niemoralnych propozycji.
Molestowanie seksualne a płeć
Wydawać by się mogło, że problem molestowania seksualnego dotyczy wyłącznie kobiet. Nie jest to jednak reguła. Molestowanie seksualne to problem, który dotyczy także mężczyzn. Najczęściej problem ten ma miejsce w miejscach pracy, w których wykorzystuje się zwierzchność nad drugim człowiekiem. To, czy dany komentarz lub czynność uważana jest za molestowanie seksualne, zależne jest od subiektywnej oceny osoby, wobec której skierowane jest zachowanie. Dla niektórych poszczególne działania będą uwłaczające i niedopuszczalne, natomiast dla drugiej osoby będzie to przejaw dowartościowania oraz komplementu.
Rodzaje molestowania seksualnego
Wyróżnia się zasadniczo trzy główne rodzaje molestowania seksualnego, czyli molestowanie werbalne, niewerbalne i fizyczne. W przypadku molestowania werbalnego mówimy o komentarzach na temat ubioru, wyglądu, czy ciała, nieprzyzwoite sugestie, komentarze dotyczące życia seksualnego, Żądania z podtekstem seksualnym, szantaż seksualny (np. awans za seks). W przypadku niewerbalnego molestowania mówimy o prezentowaniu treści erotycznych oraz wpatrywanie się w ciało swojej ofiary. Fizyczne przejaw molestowania seksualnego to szczypanie, dotykanie, obejmowanie, całowanie wbrew woli, dotykanie miejsc intymnych, gwałt.
Jak bronić się przed molestowaniem seksualnym w pracy?
Często zdarza się tak, że komentarz lub wpatrywanie się w pracownika/pracownicę nie musi oznaczać molestowania seksualnego, a jedynie zauroczenie. W celu uniknięcia dalszych nieporozumień warto jednak rozwiać wątpliwości i wyjaśnić sytuację, która staje się niekomfortowa. W celu uchronienia się przed molestowaniem seksualnym warto przeprowadzić jasną rozmowę i wyrazić swoje wątpliwości. Podczas rozmowy należy mówić jasno i spokojnie. Ważne jest opisanie swoich odczuć i wskazanie zachowań, które są dla nas nieprzyjemne i których nie życzymy sobie w miejscu pracy. Nie należy także przepraszać za swoje obawy. Warto pamiętać, że im krótszy będzie komunikat, tym będzie bardziej jasny. Jeżeli powyższe rady nie przyniosą efektu, należy natychmiast zwrócić się do pracodawcy. Warto także poprosić o pomoc ewentualnych świadków lub poprosić o odczyt kamer, jeżeli znajdują się one w miejscu pracy.
Mobbing a rezygnacja z pracy
Zdarza się tak, że ofiary molestowania seksualnego, zamiast walczyć o swoje prawa poddają się i zwalniają z miejsca pracy. Wtedy tak naprawdę stają się one poszkodowane w jeszcze większym stopniu, gdyż tracą nie tylko poczucie godności, ale także płynność finansową i stabilizację w życiu. Jeżeli czujemy, że granica naszej intymności została przekroczona, należy natychmiast interweniować.
Jak poradzić sobie z molestowaniem seksualnym w pracy?
Zdarza się tak, że problem molestowania seksualnego związany jest z bataliami w sądzie oraz pracą nad samym sobą w celu reperacji poczucia własnej wartości i nauki stawiania granic. Nasza specjalistyczna poradnia psychologiczno seksuologiczna to miejsce, w którym otrzymają Państwo kompleksową pomoc w zakresie problemu tego typu. Oferujemy nie tylko wsparcie psychologiczne i seksuologiczne, ale także prawne. Jesteśmy zgranym zespołem, który potrafi spojrzeć na sprawę z różnych perspektyw.
Bibliografia:
https://www.praca.pl/poradniki/rynek-pracy/molestowanie-w-pracy_pr-2226.html
https://www.infor.pl/prawo/praca/pracownik/305514,Molestowanie-seksualne-w-miejscu-pracy.html
Roguska-Kikoła, A., Piwowarska-Reszka, M. (2014). Mobbing i dyskryminacja w stosunkach pracy. Zagadnienia praktyczne: Difin.